Waardebepaling van je bedrijf; hoe wordt die berekend?
Om verschillende redenen kan het zijn dat jij of een andere partij de waarde van jouw bedrijf wilt weten. Bijvoorbeeld voor een overname door een externe partij of bij de opvolging binnen een familiebedrijf, bij een fusie, bij een scheiding, bij het aantrekken van een financiering of om te weten wat jouw bedrijf jou aan pensioen kan opleveren. Kortom, er zijn meer dan genoeg aanleidingen te bedenken waarom jij, gedurende jouw actieve ondernemersloopbaan, met een waardebepaling van jouw bedrijf te maken kunt krijgen. De vraag is dan ook, hoe wordt deze waarde berekend?
Waardebepaling is subjectief
Hoe de waarde van jouw bedrijf ook wordt berekend, één ding is zeker, de waardebepaling is altijd subjectief. De waarde van een bedrijf wordt immers bepaald aan de hand van variabele factoren en inkomstenverwachtingen voor de toekomt. Aangezien dit nooit met zekerheid is vast te stellen, kun je ook nooit de waarde met 100% zekerheid bepalen. Je spreekt dan ook altijd over een ‘waarde-indicatie’. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld ook de verkoop van je woning. De verkoopprijs wordt bepaald aan de hand van vergelijkbare situaties in de buurt en een taxatie van de woning. Het is echter geen garantie voor wat er uiteindelijk wordt betaald en wat het de koper in de toekomst oplevert. Het is maar net wat iemand het waard vindt en er voor over heeft.
Verschillende rekenmethodes
Om de waarde-indicatie van jouw bedrijf te berekenen, kunnen verschillende rekenmethodes worden gehanteerd. Het is maar net welke methode de expert de voorkeur geeft. Elke rekenmethode geeft een andere waarde aan jouw bedrijf en heeft z’n voor- en nadelen. Hieronder zal ik een 4-tal rekenmethodes in het kort bespreken.
1. Multiples / vuistregels
Bij de ‘multiples’ rekenmethode, ook vuistregels genoemd, wordt er naar de behaalde resultaten in het verleden gekeken in plaats van naar de verwachtingen van de toekomst. Deze rekenmethode wordt veelal ingezet bij midden- en kleinbedrijven en per branche bestaan er andere vuistregels. Bijvoorbeeld 5 x de nettowinst of 0,9 x de jaaromzet. Elke branche heeft zijn eigen formule die uiteraard ook weer uit meerdere variabelen kan bestaan. Zo kan een bedrijf met eenzelfde omzet, maar opererend in een andere branche, vele malen meer of minder waard zijn dan jouw bedrijf. In deze multiples kunnen dus grote verschillen zitten.
Voordeel:
- Met deze rekenmethode is zeer eenvoudig en snel de waarde van een bedrijf te bepalen.
Nadeel:
- Voor de waardebepaling wordt alleen gekeken naar resultaten van het verleden en niet naar de toekomst. De geschatte waarde is dan ook niet echt realistisch te noemen. In het geval van een snelgroeiend bedrijf, wordt de bedrijfswaarde via deze methode te laag gewaardeerd.
2. Intrinsieke waarde methode
Een andere rekenmethode die eveneens naar het verleden kijkt, is de ‘intrinsieke waarde methode’. Bij deze rekenmethode wordt er gekeken naar het verschil tussen de bezittingen en de schulden, oftewel het eigen vermogen van jouw bedrijf. Aan de hand van het eigen vermogen wordt vervolgens de waarde bepaald.
Voordeel:
- Net als bij de Multiples is de intrinsieke waarde methode een eenvoudige manier om de bedrijfswaarde te bepalen.
Nadeel:
- Bij de waardebepaling van het bedrijf wordt alleen gekeken naar het verleden en het betreft een momentopname. Bovendien is de waarde bij deze methode eenvoudig te manipuleren, bijvoorbeeld door afschrijvingstermijnen aan te passen.
3. Rentabiliteitswaarde methode
Bij de rentabiliteitswaarde methode wordt de bedrijfswaarde bepaald aan de hand van behaalde resultaten in het verleden en de winstprognoses voor de toekomst. Vervolgens wordt de vastgestelde ‘normale winst’ gedeeld door het vereiste rendement op het eigen vermogen. Zo wordt uiteindelijk de waarde van het bedrijf bepaald. Deze rekenmethode wordt veelvuldig toegepast.
Voordeel:
- Het is een realistische methode voor de waardebepaling van jouw bedrijf. Er wordt immers niet alleen gekeken naar het verleden, maar ook naar de prognoses voor de toekomst.
Nadeel:
- Over de winst die gehanteerd wordt in de berekening, is veel ruimte voor discussie. Wordt bijvoorbeeld alleen gekeken naar de winst van het afgelopen jaar of naar het gemiddelde over meerdere jaren? En klopt de winstprognose? Bovendien wordt er bij het hanteren van ‘normale winst’ uitgegaan dat de winst in de toekomst niet groeit, maar dezelfde waarde behoudt (wat weer niet realistisch te noemen is).
4. Discounted CashFlow methode (DCF)
Een rekenmethode die naar de toekomst kijkt, is de Discounted CashFlow methode. De DCF kijkt echter niet naar de winst, maar naar de toekomstige geldstromen (cashflow) van een bedrijf. De cashflow bepaalt immers of een bedrijf gezond blijft en aan zijn betalingsverplichtingen kan blijven voldoen. De DCF is een complexe waardebepaling, maar wel één met een redelijk objectieve invalshoek. Daar waar de winst nog weleens te manipuleren is, bestaat er over het binnenkomen en uitgaan van geldstromen geen onduidelijkheid.Aan de hand van een businessplan en reeds bekende gegevens, wordt de cashflow voor de komende 3 tot 5 jaar voorspeld. De binnenkomende geldstromen worden verrekend met de uitgaande, waarna de ‘vrije geldstromen’ overblijven. Aan de hand hiervan wordt vervolgens verder gerekend, scenario’s opgesteld (worst case, normal case en best case scenario’s) en vervolgens de bedrijfswaarde bepaald.
Voordeel:
- Alhoewel ook de DCF-methode niet als volledig objectief kan worden bestempeld, wordt er met het gebruik van de casflow een zekerdere factor gebruikt en wordt er naar de toekomst gekeken als het gaat om de gezondheid van het bedrijf. Bovendien is de DCF-methode zeer waardevol voor banken, omdat bij het verstrekken van leningen veelvuldig gekeken wordt naar toekomstige cashflows.
Nadeel:
- De DCF-methode is een zeer prijzige rekenmethode voor de waardebepaling van jouw bedrijf. Om die reden zal het eerder in het straatje van grote ondernemingen liggen om een ‘business valuator’ in arm te nemen voor het opstellen van zo’n waarderingsrapport.
Conclusie
Het feit dat er meerdere rekenmethodes zijn – en er in deze blogpost maar 4 zijn besproken van de vele – geeft wel aan dat de waardebepaling van een bedrijf complexe materie is. Ze zijn dan ook niet eenvoudig uit te leggen. Het is daarom belangrijker om te weten dat er meerdere methodes zijn om de bedrijfswaarde te berekenen en dat een waardebepaling altijd subjectief is, dan dat je de methodes ook daadwerkelijk allemaal kent. Genoeg reden dus om je altijd goed te laten adviseren en de berekening aan een expert over te laten. Wanneer er bijvoorbeeld gekozen wordt voor een eenvoudige rekenmethode, pakt het voor jou dan wel gunstig uit? Bij vragen over de waardebepaling van jouw bedrijf, kun je daarom het beste even aankloppen bij je accountant of administratiekantoor. Zij weten de ins en outs van jouw onderneming en helpen jou graag verder.