Pensioen opbouwen als ZZP’er: wat brengt de nieuwe pensioenwet?

Als zzp’er sta je binnenkort voor een positieve verandering: de mogelijkheid om pensioen op te bouwen via een pensioenfonds. De nieuwe pensioenwet, die vanaf 1 juli 2023 van kracht wordt, opent deze deur voor zelfstandig ondernemers. In dit artikel verkennen we wat de wet precies inhoudt, de voor- en nadelen ervan, en wat dit betekent voor jou als je pensioen wilt opbouwen als zzp’er.

Waarom is de nieuwe pensioenwet voor ZZP’ers relevant?

Als zzp’er had je voorheen beperkte mogelijkheden om pensioen op te bouwen. Traditionele pensioenproducten van banken en verzekeraars, zoals lijfrente- of banksparen, waren de enige opties. Met de nieuwe wet verandert dit en kun je als zzp’er voor een ‘echte’ pensioenregeling met bijbehorende voordelen kiezen.

Wat zijn de belangrijkste wijzigingen onder de nieuwe pensioenwet?

De nieuwe pensioenwet, ook bekend als de Wet toekomst pensioenen, brengt verschillende veranderingen voor zzp’ers met zich mee. De volgende vijf wijzigingen springen eruit:

1. Meer fiscaal voordelig pensioen opzij zetten: vanaf 1 juli 2023 mag je maar liefst 30% van je pensioengevend inkomen fiscaal voordelig inleggen, in plaats van het huidige maximum van 13,3%. Hierdoor wordt je belastingvoordeel groter en je pensioenopbouw beter.
2. Langer de tijd om reserveringsruimte te gebruiken: tot nu toe was het al mogelijk om niet gebruikte jaarruimte van voorgaande jaren in te halen. Dat heet de reserveringsruimte of inhaalruimte. Er waren beperkingen verbonden aan deze mogelijkheid. Je mocht slechts tot zeven jaar teruggaan om je reserveringsruimte te benutten, en er waren limieten aan het bedrag dat je kon inhalen (te weten 17% van de premiegrondslag met een maximum van € 8.065). Met de nieuwe pensioenwet wordt de periode waarin je reserveringsruimte kunt benutten uitgebreid naar tien jaar in plaats van zeven jaar. Dit betekent dat je nu nog verder terug kunt gaan om niet gebruikte jaarruimte in te halen. Daarnaast stijgt het maximumbedrag dat je per jaar mag inhalen naar € 38.000.
3. Bedrag ineens uitkeren: het nieuwe pensioenstelsel introduceert de mogelijkheid om 10% van je totale pensioenkapitaal in één keer op te nemen wanneer je met pensioen gaat. Dit geeft je de vrijheid om dit bedrag te gebruiken voor bijvoorbeeld een reis, een grote aankoop, het aflossen van je hypotheek of schenkingen aan je kinderen. Het is ook mogelijk om het pensioen dat je mogelijk eerder opbouwde tijdens loondienst mee te laten tellen voor deze regeling. Houd er rekening mee dat voor dit deel van de wet nog goedkeuring nodig is.
4. Mogelijk aansluiten bij een pensioenfonds: een belangrijk aspect van de nieuwe pensioenwet is dat zzp’ers de mogelijkheid krijgen om zich aan te sluiten bij een pensioenfonds. Dit biedt enkele voordelen vergeleken met traditionele pensioenproducten. Ten eerste profiteer je van collectiviteit: samen met andere deelnemers in het pensioenfonds bouw je een groter vermogen op, wat kan resulteren in een hoger pensioen. Daarnaast zijn pensioenfondsen vaak in staat om betere beleggingsrendementen te behalen dan individuele beleggers, vanwege de expertise en schaalvoordelen die ze hebben.
5. Inkomen voor pensioenopbouw hoger: de nieuwe pensioenwet brengt een aanzienlijke verandering met zich mee wat betreft het inkomen waarover je pensioen (of lijfrente) kunt opbouwen. Het toegestane inkomen voor pensioenopbouw wordt verhoogd naar € 128.810. Dit betekent dat je nu de mogelijkheid hebt om over een aanzienlijk hoger bedrag pensioen op te bouwen dan voorheen. Daarnaast wordt de jaarruimte, het maximale bedrag dat je jaarlijks mag reserveren voor je pensioen, verhoogd naar € 34.550. Dit bedrag is aanzienlijk hoger dan het huidige maximum. Met deze verhoogde jaarruimte krijg je meer ruimte en flexibiliteit om een groter deel van je inkomen te bestemmen voor je pensioenopbouw.

Het aansluiten bij een pensioenfonds als zzp’er is overigens niet verplicht. Je behoudt de vrijheid om zelf te beslissen of je wilt deelnemen aan een pensioenregeling. Als je ervoor kiest om niet deel te nemen aan een pensioenfonds, blijven de andere opties, zoals lijfrente- en bankspaarproducten, beschikbaar. Het is belangrijk om te overwegen wat het beste past bij jouw persoonlijke situatie en financiële doelen.

Voordelen en nadelen van de nieuwe pensioenwet voor zzp’ers

De nieuwe pensioenwet brengt verschillende voordelen met zich mee voor zzp’ers. Enkele belangrijke voordelen zijn:

• Betere pensioenopbouw: het verhoogde fiscale maximum van 30% stelt zzp’ers in staat om meer geld fiscaal voordelig opzij te zetten voor hun pensioen. Hierdoor kun je je pensioenpotje sneller laten groeien.
• Nabestaandenpensioen: met de nieuwe wet wordt het nabestaandenpensioen standaard opgenomen in de pensioenregeling voor zzp’ers. Dit zorgt voor een financieel vangnet voor je partner of kinderen in het geval van overlijden.
• Flexibiliteit: de mogelijkheid om de komende tien jaar reserveringsruimte in te halen, biedt flexibiliteit in het bepalen van je inleg. Als je in bepaalde jaren minder kunt inleggen, heb je de mogelijkheid om dit later in te halen.

Er zijn echter ook enkele mogelijke nadelen waar zzp’ers rekening mee moeten houden:

• Verplichte premiebetaling: als je ervoor kiest om je aan te sluiten bij een pensioenfonds, ben je verplicht om premie te betalen. Dit betekent dat er een maandelijkse financiële verplichting ontstaat, wat invloed kan hebben op je cashflow als zzp’er.
• Minder flexibiliteit in beleggingskeuzes: bij deelname aan een pensioenfonds geef je de beleggingsbeslissingen uit handen aan het fonds. Dit betekent dat je minder controle hebt over waar je jouw geld in investeert.
• Beperkte toegang tot opgebouwd vermogen: het opgebouwde pensioenkapitaal is in principe bedoeld voor je pensioen en kan pas worden uitgekeerd op de pensioengerechtigde leeftijd. Dit betekent dat je beperkte toegang hebt tot het opgebouwde vermogen gedurende je werkzame leven.
• Risico’s van het pensioenfonds: pensioenfondsen zijn onderhevig aan beleggingsrisico’s en economische schommelingen. Hoewel ze professioneel worden beheerd, bestaat er altijd een risico dat het rendement lager uitvalt dan verwacht, wat invloed kan hebben op de hoogte van je uiteindelijke pensioenuitkering.

Het is belangrijk om deze voordelen en nadelen zorgvuldig af te wegen voordat je besluit om al dan niet deel te nemen aan een pensioenregeling als zzp’er. Het kan verstandig zijn om professioneel advies in te winnen bij een financieel adviseur of pensioenexpert om te bepalen welke keuze het beste past bij jouw specifieke situatie en toekomstige pensioenbehoeften.

De verplichte AOV

Hoewel het geen uitmaakt van de pensioenwet, is de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zzp’ers een veelbesproken onderwerp dat vaak in verband wordt gebracht met de nieuwe wet. Met deze verplichte verzekering worden zelfstandig werkenden beschermd tegen de financiële gevolgen van arbeidsongeschiktheid. Naast het bieden van persoonlijke bescherming, heeft het kabinet ook aangegeven dat een verplichte AOV de kosten en risico’s voor de samenleving kan verlagen.

Als de nieuwe wet van kracht wordt, hebben zzp’ers recht op een uitkering van maximaal 70 procent van hun inkomen in de laatste maand waarin ze werkten. Deze uitkering geldt voor een inkomen tot maximaal 143 procent van het minimumloon. Het bedrag dat een zzp’er kan ontvangen, zal echter nooit hoger zijn dan 100 procent van het minimumloon. Het is belangrijk om te weten dat zzp’ers naar verwachting ongeveer 7,5 tot 8 procent van hun inkomen als premie zullen moeten betalen voor de AOV.

Na een wachttijd van een jaar kunnen zzp’ers aanspraak maken op een uitkering bij arbeidsongeschiktheid. De verzekering loopt door tot de AOW-leeftijd van de zzp’er. Het aanvragen van de AOV verloopt via het UWV. Het is echter belangrijk op te merken dat ongeacht de persoonlijke situatie, de verzekering dezelfde voorwaarden heeft voor alle zzp’ers.

De overheid onderzoekt ook de mogelijkheid om op een later moment te kiezen voor een particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering met vergelijkbare dekking en premie. Zo heb je als zzp’er meer keuzevrijheid. Het is alleen nog niet duidelijk wanneer en hoe deze mogelijkheid beschikbaar is.

Je behoudt je vrijheid

Met de nieuwe pensioenwet is pensioen opbouwen als zzp’er in ruimere mate mogelijk. De optie om je aan te sluiten bij een pensioenfonds biedt collectieve voordelen en potentieel betere beleggingsrendementen. Tegelijkertijd behoud je als zzp’ers de vrijheid om zelf te beslissen of je al dan niet deelneemt aan een pensioenregeling.

Het is van groot belang dat je je als zzp’er goed laat informeren en adviseren over de verschillende mogelijkheden en consequenties van de nieuwe pensioenwet. Het maken van een weloverwogen keuze kan helpen bij het opbouwen van een solide financiële basis voor de toekomst, waarin een comfortabel pensioen binnen handbereik ligt.