Payrolling: verstandige keuze?

Ze zijn de laatste tijd vaak in het nieuws: Payrollbedrijven die als tussenpersoon handelen voor freelancers en bedrijven. Maar hoe werkt het precies en is het wel verstandig om te beginnen met payrolling? In deze blogpost leggen we uit wat onder andere payrolling is, hoe het precies in zijn werking gaat, wat de kritiek is op payrolling en welke voor- en nadelen eraan hangen om als freelancer te beginnen bij een payrollbedrijf.

Wat is payrolling?

Met payrolling (oftewel verloning) werk je als freelancer in loondienst bij een payrollorganisatie. In essentie werken dit soort bedrijven als tussenpersoon van de eindklant en de freelancers. Je geeft door aan het bedrijf hoeveel uur je hebt gewerkt en voor welk tarief, en vervolgens factureert het payrollbedrijf jouw opdrachtgever (de eindklant) en betaald jouw netto uit. Dus als je werkt bij een payrollorganisatie, kom je op hun loonlijst terecht.

Je hebt al freelancer bij een payrollbedrijf meer zekerheid dan je als zzp'er hebt, omdat je pensioen opbouwt via een pensioenfonds. Bij de meeste payrollbedrijven heb je ook aanspraak op sociale verzekeringen, zoals WW (Werkeloosheidsuitkering), WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) en de Ziektewet.

Als je verloont hoef je je niet in te schrijven bij de KvK, omdat je in principe werkt in loondienst. De Belastingdienst ziet jouw dus ook niet als ondernemer. De vraag is nu of je als zzp'er kunt laten uitbetalen door een payrollbedrijf. Dit kan niet als zzp'er met je eigen KvK nummer bij het payrollbedrijf. Wel kun je naast klussen als zzp'er in loondienst gaan werken via Payroll. Eigenlijk zijn dit dus twee aparte 'banen' als je dit hanteert.

Kritiek op payrollbedrijven

De vrijheid van freelancen en de gemakken van in loondienst werken. Dit klinkt natuurlijk erg goed, maar wat zijn de risico's mocht je aan de slag gaan bij een payrollbedrijf voor freelancers? De laatste tijd wordt er door meerdere partijen kritiek geuit op payrollbedrijven (ook wel brokers, flexbemiddelaars, zzp-makelaars of contractbeheerders genoemd). Hieronder zijn twee voorbeelden te vinden:

ING en TCP

Op 3 september is TCP, een van de marktleiders van contractbeheer, failliet verklaard door een wanbetaler. Een honderden freelancers werkte via TCP bij de ING, maar hebben hun geld niet ontvangen vanaf juni. Dit terwijl ING wel al de betalingen heeft overgemaakt. Naar verluidt gaat het om miljoenen euro's. Een andere payrollbedrijf neemt nu de betalingen over.

‍Lees hier een nieuwsartikel over ING en TCP→

BAM en Brainnet

Ook bouwbedrijf BAM ligt onder vuur met contractbeheerder Brainnet (ook een marktleider) als tussenpersoon. Zo worden zelfstandigen die al jaren werken voor BAM opeens ingehuurd door Brainnet en moeten ze een contract ondertekenen, anders kun je niet meer voor BAM werken. Er zit wel een adder onder het gras, want in het contract staat een bepaling dat BAM ingehuurde krachten niet hoeft te betalen wanneer de screeningsprocedure negatief uitvalt. In deze procedure wordt gecontroleerd of een zzp'er een echte zelfstandige is. Dit kan wel vier weken duren.

Een andere bepaling die in het contract staat is dat BAM zelfstandigen na een proeftijd zonder betaling naar huis sturen. Dit betekent dat iemand al dagen voor BAM heeft kunnen werken, maar uiteindelijk niet wordt uitbetaald.

‍Lees het hier een nieuwsartikel over BAM en Brainnet →

Onrealistisch concurreren

Naast de marktleiders zijn er honderden kleinere spelers in de sector contractbeheer die zich met bodemprijzen proberen te concurreren met de grote marktleiders. Zo zijn er partijen die een basistarief rekenen van € 0,01 per gewerkt uur. Bij dit soort prijzen kun je er moeilijk vanuit gaan dat er kwaliteit wordt geleverd vanuit de broker, zoals goede risicovermijding. Ook ligt de druk op liquiditeit heel erg hoog, omdat payrollbedrijven de freelancers beloven binnen een paar dagen uit te betalen, terwijl de eindklant er maanden over doet om te betalen.

Zo ziet BOVIB, de branchekoepel voor flexbemiddelaars, dat er een zware druk staat op tarieven door de kleine spelers die bodemprijzen hanteren. Zo gaan ook meerdere payrollorganisaties in zee met grote klanten, terwijl de klant onrealistische eisen stelt. Daarom proberen ze deze brokers te weren met een verplicht eigen keurmerk voor leden. Maar dit lost niet alles op.

Om het probleem echt aan te kunnen pakken moet de overheid ingrijpen. Zo is er momenteel geen duidelijke zzp-wetgeving, omdat onder andere de wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie) niet wordt gehandhaafd. Dit vanwege onduidelijkheid wanneer iemand nu ondernemer is of niet. Zo lang de overheid niks doet, hebben payrollbedrijven vrij spel.

Payrolling: verstandig of niet?

De freelancer is de dupe van al deze problemen die zich nu afspelen in de payrollwereld. Zo wordt in de contracten de verantwoordelijkheid steeds meer verlegd naar de zelfstandige. De risico's waar de freelancer geen invloed op heeft worden nu wel bij hen neergelegd. Dit komt omdat brokers vaak alleen in het belang van de eindklant handelen, en niet van de freelancers. Ook is onderhandelen voor een zelfstandige vrijwel onmogelijk met een broker, evenals debiteurenbeheer.

Natuurlijk zijn er ook goede contractbeheerders die alles netjes in het belang van de freelancer regelen. Als je aan de slag wil gaan bij een payrollbedrijf, lees dan alles goed voordat je wat ondertekent. Want in tegenstelling tot zzp'ers zit je wel vast aan een contract (van de broker). Een gewaarschuwd mens telt voor twee!

Voordelen van zzp'er zijn

Denk je na dit artikel: ik ga toch liever aan de slag als zelfstandige zonder personeel (zzp'er)? Dat kan zeker! Want als zzp'er heb je een aantal voordelen ten opzichte van in loondienst werken of als bij een payrollorganisatie:

• Je hebt meer vrijheid: als eigen baas kun je je eigen uren indelen. Heb je geen inspiratie in de ochtend? Dan ga je wat anders doen en werk je in de avond langer door (als de inspiratie er wel is!);
• Eigen tarief bepalen: Als zzp'er kun je zelf bepalen wat je vraagt voor je producten en/of diensten. Vind je dat je meer moet verdienen? Dan gooi je je tarief omhoog;
• Je netwerk wordt een stuk groter: als zzp'er werk je vaak voor meerdere klanten. Deze klant kun je na de opdracht aan je netwerk toevoegen. Zo bouw je een stuk makkelijker een netwerk op;
• Je doet wat je zelf leuk vindt: vind je niet alle aspecten van je vakgebied leuk? Dan hoef je dat ook niet meer te doen. Als zzp'er kun je zelf bepalen welk werk je wel of niet leuk vindt;
• Meer afwisseling: meestal werk je een opdracht bij een klant en dan ga je weer verder. Of werk je voor meerdere opdrachtgevers tegelijkertijd. Hierdoor ziet je werkweek er elke keer anders uit.

Het meeste waar mensen tegenop kijken als ze overwegen om zzp'er te worden is toch de aangiften. Terwijl bijvoorbeeld de btw-aangifte helemaal niet moeilijk hoeft te zijn. Om een handje op weg te helpen hebben wij de blog 'Startende zzp'er? Zo doe je je eerste btw-aangifte' voor je geschreven.

‍